Jak walczyć z trądzikiem

Trądzik należy do najczęstszych chorób skóry twarzy, która dotyka zarówno mężczyzn, jak i kobiety. Przez wiele lat kojarzył się przede wszystkim z dojrzewaniem oraz towarzyszącą mu burzą hormonalną. Okazuje się jednak, że według statystyk ta uporczywa choroba doskwiera nie tylko nastolatkom, ale również osobom dorosłym. Przyczyny oraz mechanizmy powstawania są wieloczynnikowe, dlatego tak ważne jest, aby jak najszybciej rozpocząć prawidłową kurację. Co robić, aby wygrać walkę z trądzikiem i cieszyć się zdrową i gładką cerą?

Czym jest trądzik?

Biorąc pod uwagę fakt, iż choroba ma podłoże bakteryjne, nie jest w żaden sposób zaraźliwa. Odpowiedzialne za trądzik są bakterie Propionibacterium acnes, obecne u każdej osoby. Należą one do mikroflory skóry, jamy ustnej oraz nosowo-gardłowej, dróg moczowo płciowych, a także jelita cienkiego.

Ze względu na różne czynniki, praca gruczołów łojowych może być zaburzona, w wyniku czego nasila się produkcja sebum. Efektem jest zablokowanie porów, gdzie gromadzi się łój. W ten sposób powstają zaskórniki. Odkładanie się sebum sprzyja tworzeniu się wykwitów zapalnych, w których liczba bakterii (Propionibacterium acnes) zwiększa się nawet 10-krotnie i prowadzi do kolonizacji, która w konsekwencji staje się problematyczna dla zdrowia skóry. W trądziku występuje wielopostaciowość zmian zachodzących na skórze: zaskórniki, krosty, grudki, cysty, ropnie, torbiele.

Jakie są fazy rozwoju trądziku?

1. Zaskórniki, potocznie zwane wągrami. Są to ciemne punkciki pojawiające się przede wszystkim na twarzy, ramionach, dekolcie i plecach.
2. Krostki i grudki. Stanowią nasiloną fazę rozwoju choroby. Na skórze pojawiają się wypukłe zmiany, zazwyczaj zaczerwienione, co oznacza tworzący się stan zapalny wokół gruczołów łojowych.
3. Czerwono-sine, zapalne guzki, które są wypełnione ropą. Większość z nich zostawia pozapalne blizny i przebarwienia.

Jakie są przyczyny powstawania trądziku?

1. Geny. Często predyspozycje do chorowania na konkretne choroby przejmowane są z pokolenia na pokolenie, to samo dotyczy problemów z trądzikiem.
2. Hormony oraz tzw. okres dojrzewania. Zaburzenia gospodarki hormonalnej często objawiają się problemami z cerą, szczególnie jeśli chodzi o hormony płciowe i tarczycy.
3. Stres. Stres psychiczny może w znacznym stopniu nasilać kliniczne objawy trądziku. Spośród chorujących aż 15% osób zauważa zaostrzenie zmian chorobowych podczas wzmożonego pocenia się. Ponadto przewlekły stres podnosi poziom hormonu o nazwie kortyzol, mogący zwiększać produkcję sebum.
4. Klimat. Szczególnie lato jest porą roku, która doraźnie łagodzi wizualne objawy trądziku. Nadmierne kąpiele słoneczne i opalenizna zasłaniają w pewnym stopniu zmiany chorobowe, a wysuszone zaskórniki sprawiają wrażenie, że problemu już nie ma. Nic bardziej mylnego. Trądzik wraca ze zdwojoną siłą w porze jesiennej, kiedy przez częstą ekspozycję na słońcu uruchomiają się receptory obronne. Pobudzają one dodatkowo gruczoły łojowe do wydzielania sebum, aby nie narazić bariery hydro-lipidowej skóry na uszkodzenie czy przesuszenie.
5. Zła pielęgnacja domowa. Brak stosowania peelingów, oczyszczania twarzy i odpowiednich kosmetyków u osób z tłustą cerą znacznie wpływa na pojawienie się problemów trądzikowych.
6. Leki. Poprzez zażywane niektórych leków (zwłaszcza antydepresyjnych oraz kortykosteroidów), nasila się praca gruczołów łojowych, przez co można zauważyć nasilenie objawów klinicznych trądziku.
7. Dieta, alkohol, nikotyna. Wiele badań wskazuje, że pikantne, solone oraz smażone potrawy, nabiał, makarony i białe pieczywo niekorzystnie wpływają na cerę. Nie wyklucza się także, że alergia na konkretny składnik może także wywoływać trądzik. Picie alkoholu wysusza skórę, także narażając cerę na problemy. Z kolei palenie papierosów znacznie wzmaga produkcję sebum, ze względu na dużą dawkę nikotyny oraz substancji smolistych.

Jak walczyć z trądzikiem?

Zanim rozpocznie się kurację przeciwtrądzikową, warto poznać przyczynę pojawienia się problemu, aby prawidłowo zacząć leczenie. W tym celu zaleca się wykonanie testów alergologicznych, wymazów bakteriologicznych, badań krwi oraz hormonów. Na podstawie uzyskanych wyników można udać się do odpowiedniego specjalisty (alergologa, dermatologa czy endermologa), który dobierze odpowiednie leki i kurację. Pomocne dla pacjentów z trądzikiem są zabiegi kosmetologiczne, które odpowiednio działają na skórę od zewnątrz, aby aktywnie wspomagać walkę ze zmianami chorobowymi. W zależności od zaawansowania trądziku, zaleca się przede wszystkim zabiegi złuszczające tj. peeling kawitacyjny, mikrodermabrazja diamentowa czy peeling chemiczny, które odblokowują pory, redukują ilość zaskórników, usuwają zrogowaciały naskórek, korzystnie wpływając na proces rogowacenia skóry, zwężenie porów, wygładzenie i spłycenie blizn, a także rozjaśnienie przebarwień.

W czasie kuracji farmakologicznej bardzo ważnym elementem jest odpowiednia pielęgnacja w domu, czyli stosowanie zaleconych przez specjalistę czynności oraz preparatów. Zazwyczaj jest to oczyszczanie twarzy oraz peeling delikatnymi kosmetykami bez alkoholu, a także tonizowanie skóry. Dla cery tłustej i mieszanej idealnie sprawdzają się związki powierzchniowo-czynne, normalizujące, bezalkoholowe, nie pozostawiające tłustego filmu, neutralizujące działania wolnych rodników. Kosmetyki powinny mieć działanie nawilżające, antybakteryjne, łagodzące oraz matujące. Odradza się wyciskania zaskórników, krost i stanów zapalnych, ponieważ grozi to powstaniem głębokich blizn oraz przebarwień, które trudno później usunąć. Poza pielęgnacją twarzy warto wdrożyć odpowiednią dietę oraz nawadniać organizm.

Walka z trądzikiem jest długotrwałym procesem, który wymaga wielu wyrzeczeń oraz systematyczności zarówno w kuracji farmakologicznej, jak i prawidłowej pielęgnacji. Jednak odpowiednie kroki i szybka reakcja na problemy trądzikowe owocują skuteczniejszą terapią oraz piękną i zdrową cerą.

Artykuł powstał przy współpracy z Instytutem SPA & Wellness w Royal Park Hotel & SPA Mielno.